इराण-इस्राइलच्या युद्धात भारताने दिली प्रतिक्रिया ?

परराष्ट्र मंत्री एस. जयशंकर यांनी रविवारी त्यांचे इस्रायली समकक्ष इस्राइल कॅट्झ आणि इराणचे समकक्ष होसेन अमीर-अब्दोल्लाहियान यांच्याशी फोनवरून चर्चा केली. इराणने 1 एप्रिल रोजी दमास्कसमधील इराणी वाणिज्य दूतावासावर केलेल्या संशयित इस्रायली हवाई हल्ल्याला प्रत्युत्तर म्हणून शनिवारी रात्री उशिरा इस्राइलवर शेकडो ड्रोन आणि क्षेपणास्त्रे डागली, ज्यात दोन जनरल्ससह सात इराणी रिव्होल्यूशनरी गार्ड कर्मचारी ठार झाले.
जयशंकर यांनी ‘X’ या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर लिहिले, ‘इस्राइलचे परराष्ट्र मंत्री इस्राइल कॅट्झ यांच्याशी चर्चा केली. कालच्या घडामोडींबद्दल मी चिंता व्यक्त केली. विस्तृत प्रादेशिक परिस्थितीवर चर्चा केली.
भारताने या घडामोडीवर चिंता व्यक्त केली आणि तणाव तातडीने कमी करण्याचे आवाहन केले आहे. भारताने सांगितले की, या भागातील आपले दूतावास भारतीय समुदायाच्या संपर्कात आहेत. परराष्ट्र मंत्रालयाने म्हटले आहे की, ‘इस्राइल आणि इराणमधील वाढत्या शत्रुत्वामुळे आम्ही अत्यंत चिंतित आहोत. यामुळे या भागातील शांतता आणि सुरक्षा धोक्यात आली आहे. मंत्रालयाने जारी केलेल्या निवेदनात म्हटले आहे की, ‘आम्ही तत्काळ तणाव कमी करणे, संयम बाळगणे, हिंसाचारापासून दूर राहणे आणि मुत्सद्देगिरीच्या मार्गावर परत जाण्याचे आवाहन करतो.’
परराष्ट्र मंत्रालयाने सांगितले की, भारत या संपुर्ण परिस्थितीवर बारकाईने लक्ष ठेवून आहे. मंत्रालयाने सांगितले की, ‘प्रदेशातील आमचे दूतावास भारतीय समुदायाच्या संपर्कात आहेत. प्रदेशात सुरक्षितता आणि स्थिरता राखणे महत्त्वाचे आहे.
इराणच्या लष्कराने शनिवारी होर्मुझच्या सामुद्रधुनीजवळ इस्राइलचे एक मालवाहू जहाज ताब्यात घेतले. जहाजावर 17 भारतीय क्रू मेंबर्स होते. पोर्तुगीज ध्वजांकित जहाज ‘MSC Aries’ मधील भारतीयांची सुटका सुनिश्चित करण्यासाठी भारत इराणच्या संपर्कात आहे.
परराष्ट्र मंत्री जयशंकर यांनी रविवारी त्यांचे इराणचे समकक्ष होसेन अमीर-अब्दुल्लायान यांच्याशी बोलले आणि पोर्तुगीज-ध्वज असलेल्या मालवाहू जहाजावरील 17 भारतीय नागरिकांच्या सुटकेची मागणी केली. फोनवरील संभाषणादरम्यान जयशंकर यांनी इराण-इस्राइल शत्रुत्वाच्या संदर्भात संयम, संयम आणि मुत्सद्देगिरीच्या मार्गावर परत जाण्याचे आवाहन केले.
जयशंकर ‘X’ वर पोस्ट करत म्हणाले, ‘आज संध्याकाळी इराणच्या परराष्ट्रमंत्र्यांशी चर्चा केली. MSC Aries च्या 17 भारतीय क्रू मेंबर्सच्या सुटकेचा मुद्दा उपस्थित केला. ते म्हणाले, ‘परिसरातील सद्यस्थितीवर चर्चा केली. वाढणारा तणाव टाळणे, संयम बाळगणे आणि मुत्सद्देगिरीच्या मार्गावर परतणे या महत्त्वावर भर दिला. संपर्कात राहण्याचे मान्य करण्यात आले.
इराणच्या हल्ल्यानंतर, इस्रायली सैन्याने सांगितले की ते आणि त्यांच्या सहयोगींनी इराणने डागलेल्या 300 हून अधिक ड्रोन आणि क्षेपणास्त्रांपैकी बहुतेकांना रोखले आणि नष्ट केले.मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, यापूर्वी जयशंकर यांनी युध्दजन्य परिस्थिती तात्काळ कमी करण्याबाबत बोलले होते. ही गंभीर चिंतेची बाब असल्याचेही त्यांनी म्हटले आहे. इराणने केलेल्या पहिल्या लष्करी हल्ल्यानंतर जयशंकर यांनी ही प्रतिक्रिया दिली आहे. ते म्हणाले, ही चिंतेची बाब आहे, कारण त्यातून अशा स्थितीत वाढ झाल्याचे दिसून येते. ही गोष्ट आपल्या सर्वांनासाठी चिंताजनक आहे.
ते पुढे म्हणाले, ‘आम्ही काही काळापासून चिंतित होतो की, 7 ऑक्टोबर रोजी इस्राइलवर झालेल्या हल्ल्यानंतर इतर भागातही चिंताजनक परिस्थिती वाढत आहे, ही अत्यंत चिंतेची बाब आहे.’ ते म्हणाले की भारत परिस्थितीवर लक्ष ठेवून आहे आणि नागरिकांना सतर्क राहण्याचा सल्ला दिला आहे.त्यांनी पुढे सांगितले की, ‘सध्या आम्ही लोकांना इस्राइल किंवा इराणमध्ये प्रवास न करण्याचा सल्ला दिला आहे. आम्ही आधीच तिथे उपस्थित असलेल्या लोकांना खूप सावध राहण्याचा सल्ला दिला आहे. पुढे काय होते यावर आम्ही लक्ष ठेवून आहोत आणि आम्हाला काही पावले उचलायची असल्यास किंवा सल्ला देणे आवश्यक असल्यास आम्ही ते करू.